Plan rozwoju zawodowego nauczyciela stażysty

Na wstępie

Kiedy zaczynamy pracę, nie ważne czy jest ona związana z oświatą, czy nie, naszym głównym zadaniem jest poznać zasady funkcjonowania naszej „firmy”. Musimy zdobyć kluczową wiedzę na temat zasad w niej panujących, obowiązujących procedur, jej specyfikę i potrzeby. Tak jest też w przypadku pracy nauczyciela. Zatem, nie martw się, że nie wiesz wszystkiego, brak Ci doświadczenia czy pewności swoich działań.

Staż jest właśnie tym okresem, który daje Ci możliwość zdobycia tej wiedzy i umiejętności, możesz przygotować się pod okiem opiekuna i innych nauczycieli do pełnienia swojej roli w dalszej pracy zawodowej i zdobyć odpowiednie doświadczenie.

Co według rozporządzenia MEN powinieneś robić w trakcie trwania stażu?

Zgodnie z § 6. 1. musisz:

· poznawać organizację, zadania i zasady funkcjonowania szkoły: przepisy związane z funkcjonowaniem szkoły, sposób prowadzenia dokumentacji obowiązującej w szkole oraz       przepisy dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków nauki i pracy;

· uczestniczyć jako obserwator w zajęciach prowadzonych przez opiekuna stażu lub innych nauczycieli, w wymiarze co najmniej jednej godziny zajęć w miesiącu, oraz omawiać z prowadzącym obserwowane zajęcia;

· prowadzić zajęcia z uczniami, w obecności opiekuna stażu lub dyrektora szkoły, w wymiarze co najmniej jednej godziny zajęć w miesiącu, oraz omawiać je z osobą, w obecności której zajęcia zostały przeprowadzone;

· uczestniczyć w wewnątrzszkolnych formach doskonalenia zawodowego nauczycieli.

Często, nauczyciele właśnie na tych punktach opracowują swój plan rozwoju. Ja jednak uważam, że należy te punkty interpretować, jako nasze cele szczegółowe, natomiast wyznacznikiem naszych działań, są wymagania ujęte w § 6. 2, obowiązującego nas rozporządzenia z 2013 roku (o którym pisałam w poprzednim poście- terminy). Wymaganie te, pokrywają się z treścią wyżej wymienionych zadań, więc nie musisz się martwić, że Twój plan będzie niekompletny.

A zatem, aby uzyskać stopień nauczyciela kontraktowego musisz w swoim planie uwzględnić następujące wymagania:

·znajomość organizacji, zadań i zasad funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel  odbywał staż;

·umiejętność prowadzenia zajęć w sposób zapewniający właściwą realizację    statutowych zadań szkoły, w której nauczyciel odbywał staż;

·znajomość środowiska uczniów, ich problemów oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem uczniów;

·umiejętność omawiania prowadzonych i obserwowanych zajęć.

Plan najlepiej opracować w formie tabeli, i chyba ta forma jest najbardziej preferowana wśród dyrektorów. Jest czytelna, konkretna i dokładnie pokazuje zadania, które chcemy zrealizować w trakcie trwania stażu.

Oczywiście najpierw robimy stronę tytułową, na której umieszczamy nasze dane (imię i nazwisko, miejsce zatrudnienia) oraz tytuł planu, czyli po prostu: Plan rozwoju zawodowego nauczyciela stażysty, ubiegającego się o stopień nauczyciela kontraktowego. Pod spodem, umieszczamy jeszcze informację o dacie rozpoczęcia i zakończenia stażu oraz imię i nazwisko naszego opiekuna stażu.

Strona tytułowa może wyglądać tak:

PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO

NAUCZYCIELA STAŻYSTY

UBIEGAJĄCEGO SIĘ O STOPIEŃ NAUCZYCIELA KONTRAKTOWEGO

IMIĘ I NAZWISKO

MIEJSCE ZATRUDNIENIA

Opiekun stażu:

Okres trwania stażu: : 9 miesięcy

Data rozpoczęcia stażu:

Data zakończenia stażu:

Na kolejnych, nowych stronach tworzymy tabelę. Poniżej pokazuje, jakie kolumny powinieneś utworzyć w swoim planie. A całą tabelkę zaprezentuję Ci na samym końcu, w linku do mojego planu rozwoju zawodowego.

ZADANIA

FORMY REALIZACJI

OSOBA WSPIERAJĄCA/TERMIN

DOWODY REALIZACJI

Postaram się teraz, pokazać Ci jakie treści powinny, lub mogą znaleźć się w poszczególnych  zadaniach, wynikających z wymogów MEN. Oczywiście, są to moje propozycje i jeśli uznasz, że wolisz nazwać je inaczej, bądź zmodyfikować- to jest Twój plan i Ty decydujesz :)

§ 6.2.1.

Znajomość organizacji, zadań i zasad funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż

1. Poznanie procedury awansu zawodowego w oparciu o znajomość prawa oświatowego,  czyli analizujesz obowiązujące akty prawa oświatowego (min. Ustawa o systemie oświaty,  Rozporządzenia w sprawie awansu nauczyciela, Karta Nauczyciela).
2. Opracowanie planu rozwoju zawodowego i przedłożenie go do zatwierdzenia dyrektorowi placówki w, której pracujesz.
3. Dokumentowanie realizacji Twojego planu rozwoju zawodowego. W tym zadaniu będziesz gromadził i opisywał  dokumenty, działania, programy, scenariusze itp.
4. Sporządzenie sprawozdania z przebiegu stażu i przedłożenie go dyrektorowi szkoły.
5. Zapoznanie się z zasadami funkcjonowania, placówki, w której jesteś zatrudniony. A zatem studiujesz Statut szkoły, poznajesz regulamin Rady Pedagogicznej ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji danego organu, uczestniczysz w posiedzeniach Rady Pedagogicznej oraz współpracujesz z Radą Rodziców.
6. Poznanie dokumentów regulujących pracę Twojej szkoły. Wymieniasz tu wszystkie ważne dokumenty obowiązujące w miejscu Twojego zatrudnienia, są to najczęściej: Program Wychowawczy, Program Profilaktyki, Plan pracy dydaktyczno-wychowawczej, Podstawa programowa nauczanego przez Ciebie przedmiotu, Regulamin szkoły, klasy, Procedury postępowania w różnych sytuacjach (np. zagrożenie zdrowia i życia ucznia, itp.).
7. Zapoznanie się ze sposobem prowadzenia dokumentacji- czyli cała „biurokracja”, za jaką jesteś odpowiedzialny- dziennik zajęć, arkusze obserwacji, zeszyty obserwacji, księga zarządzeń, protokoły z posiedzeń Rady Pedagogicznej, itd.
8. Zapoznanie się z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy w Twojej szkole/placówce, a także z zasadami bezpieczeństwa i higienicznych warunków nauki. Na pewno zostaniesz skierowany na szkolenie BHP, ponadto musisz zapoznać się z lekturą obowiązujących aktów prawnych :)

§ 6.2.2.

Wykazanie umiejętności prowadzenia zajęć w sposób zapewniający właściwą realizację podstawowych zadań szkoły

1. Opracowanie własnego planu pracy dydaktycznej, wychowawczej- ja co roku, we wrześniu opracowuję i wdrażam plan pracy grupy wychowawczej, w której pracuję.
2. Nawiązanie współpracy z opiekunem stażu- formą realizacji w tym punkcie będzie Twoja rozmowa i zawarcie kontraktu z opiekunem, czy też ustalenie harmonogramu obserwacji zajęć.
3. Zapoznanie się z zasadami pisania scenariuszy zajęć- a więc doskonalisz umiejętność pisania scenariuszy zajęć i konsultujesz je z opiekunem stażu.
4. Obserwacja zajęć prowadzonych przez opiekuna- a zatem hospitacje, według wcześniej opracowanych przez was narzędzi. Pamiętaj, że powinny one odbywać się  co najmniej raz w miesiącu.
5. Prowadzenie zajęć w obecności opiekuna stażu lub dyrektora- tu również ważna jest częstotliwość- czyli co najmniej jedna godzina zajęć w miesiącu.
6. Doskonalenie własnego warsztatu pracy- a zatem będziesz wzbogacać swój warsztat pracy w pomoce dydaktyczne, studiował literaturę psychologiczną i pedagogiczną (wejdź Tu i zobacz recenzje proponowanych przeze mnie książek), a także uczestniczył w różnych formach kształcenia zawodowego (zarówno w szkoleniowych radach pedagogicznych czy innych zewnętrznych warsztatach, kursach doskonalących) (>TU recenzuje kursy<)
7. Udział w organizowaniu uroczystości i imprez na terenie placówki, klasy- na pewno w harmonogramie imprez szkolnych, jesteś gdzieś przypisany, bądź sam jesteś pomysłodawcą i organizatorem imprez (np. Andrzejki, Bal Karnawałowy, konkurs plastyczny, itp.)
8. Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych lub kół zainteresowań- czyli cała Twoja dodatkowa  działalność w szkole.

§ 6.2.3.

Znajomość środowiska dzieci, ich problemów oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem uczniów

1. Zapoznanie z Programem Wychowawczym i Profilaktycznym szkoły- w swojej pracy będziesz realizować zadania w pracy z uczniami zgodnie z wymienionymi programami.
2. Pogłębianie wiedzy z zakresu problemów środowiskowych uczniów- poznasz sposoby gromadzenia informacji o środowisku uczniów, z uwzględnieniem ustawy o ochronie danych osobowych (ankiety, wywiady, analiza dokumentów). Będziesz dokonywał obserwacji uczniów, zbierał informacje o indywidualnych potrzebach dzieci, i pogłębiał wiedzę w zakresie zaspokajania tychże potrzeb.
3. Współpraca z innymi nauczycielami, a także psychologiem i  pedagogiem szkolnym- są to działania konieczne, by zapewnić uczniom odpowiednie warunki do nauki,  uskutecznić pracę nad rozwiązywaniem problemów rodzinnych uczniów (np. dzieci zaniedbane środowiskowo).
4. Nawiązanie współpracy z rodzicami– możesz to zrobić w formie zebrań z rodzicami, czy też prowadzać z nimi indywidualne rozmowy, organizować zajęcia otwarte dla rodziców, a także angażować rodziców do uczestniczenia w życiu szkoły (np. wspólnie przygotujecie wigilie klasową).
5. Poznanie instytucji, które wspomagają pracę  wychowawczo- terapeutyczną Twojej szkoły-  postaraj się dowiedzieć jakie instytucje  wspomagają pracę szkoły, np. gdzie jest najbliższa Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna, Centrum Pomocy Rodzinie, Centrum Interwencji Kryzysowej, itp.

§ 6.2.4.

Umiejętność omawiania prowadzonych i obserwowanych zajęć

1. Omawianie zajęć prowadzonych przez opiekuna stażu- nabywasz umiejętności  prowadzenia zajęć od doświadczonego nauczyciela, poznajesz nowe metody pracy, stosowane przez niego środki dydaktyczne, itp.
2. Omawianie zajęć prowadzonych w obecności opiekuna stażu- omawiacie opracowane przez Ciebie scenariusze zajęć, analizujecie przebieg zajęć ze szczególnym uwzględnieniem tematu, celów, środków dydaktycznych, a także Twoich kompetencji, stosowanych przez Ciebie metod pracy, jakość Twojej komunikacji z uczniami.
3. Analiza mocnych i słabych stron własnej działalności-  wyciągasz wnioski i dokonujesz samooceny.

Wszystko sprawdzamy, drukujemy i każdą kartkę osobno wkładamy do koszulek, a następnie do skoroszytu. Nie zapomnij podpisać się na ostatniej stronie!

Podsumowanie

Mam nadzieję, że pomogłam Ci uporządkować Twoją wiedzę, co powinieneś umieścić w swoim planie rozwoju zawodowego na nauczyciela kontraktowego. Punktów jest wiele i nie wszystkie musisz wykorzystać. Każdy plan jest indywidualny, dlatego sam dokonasz wyboru, co jest ważne w Twojej pracy i co odpowiada temu co robisz. Dla przykładu  zamieszczam >mój plan< stażysty oraz  >plan nauczycielki<, której jestem opiekunem. Swój plan opracowałam dobre kilka lat temu, więc moja wiedza na temat pisania planów była inna, i tak ja Ty, dopiero zaczynałam moją „przygodę” z awansem zawodowym nauczyciela. Ważne jest, że został zaakceptowany przez mojego dyrektora i zrealizowałam w pełni swoje założenia. Może okażę Ci się przydatny.

Na koniec dam Ci praktyczną radę: załóż osobny notes, w którym będziesz na bieżąco zapisywał wszystkie Twoje działania w szkole, w trakcie trwania stażu. Zbieraj konspekty. Możesz też wydrukować swój plan rozwoju z dodatkową kolumną, gdzie będziesz odznaczał co już zrealizowałeś, nanoś tam notatki, wnioski, wpisuj wszystkie szkolenia, kursy. To znacznie ułatwi Ci opracowanie sprawozdania z realizacji planu na koniec stażu :)

Powodzenia